મહાત્મા ગાંધીની પુણ્યતિથિ પર એક પ્રતિબિંબ: એક વિચિત્ર સંખ્યાત્મક સંયોગ
આજે, રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધીની પુણ્યતિથિના ગૌરવપૂર્ણ પ્રસંગે, આપણે સત્ય, અહિંસા અને માનવતા પ્રત્યે નિઃસ્વાર્થ સેવાના તેમના વારસાને હૃદયપૂર્વક શ્રદ્ધાંજલિ આપીએ છીએ. ૩૦ જાન્યુઆરી, ૧૯૪૮ ના રોજ ગાંધીજીની હત્યા કરવામાં આવી હતી, જે એક દુ:ખદ ઘટના હતી જેણે વિશ્વને હચમચાવી નાખ્યું હતું અને ઇતિહાસ પર અમીટ છાપ છોડી હતી. તેમના ઉપદેશો વિશ્વભરની પેઢીઓને પ્રેરણા આપે છે.
મહાત્મા ગાંધી, જેને ઘણીવાર અહિંસા અને સત્યના મશાલવાહક કહેવામાં આવે છે, તેમણે ભારતના સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમણે શાંતિ, સંવાદિતા અને એકતાના કારણને સમર્થન આપ્યું હતું, સત્યાગ્રહના માર્ગે ભારતને સ્વતંત્રતા તરફ દોરી ગયા હતા. આ આદર્શો પ્રત્યેની તેમની પ્રતિબદ્ધતા આજે પણ અજોડ છે.
ઐતિહાસિક ઘટનાઓની તપાસ કરતી વખતે એક વિચિત્ર અને રસપ્રદ સંખ્યાત્મક સંયોગ ઉદ્ભવે છે. ૧૯૪૮ માં એક હત્યારાની ગોળીથી ગાંધીજીનું અવસાન થયું હતું, અને દાયકાઓ પછી, ૧૯૮૪ માં, ભારતના અન્ય એક મહત્વપૂર્ણ નેતા, વડા પ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીની પણ ગોળીબારથી હત્યા કરવામાં આવી હતી. જો આપણે ૧૯૪૮ ના છેલ્લા બે અંકોને ઉલટાવીએ, તો આપણને ૮૪ મળે છે, જે ૧૯૮૪ ના છેલ્લા બે અંક છે. આ આંકડાકીય પ્રતિબિંબ, જોકે સંપૂર્ણ સંયોગ છે, ઘણા નિરીક્ષકોની જિજ્ઞાસાને આકર્ષિત કરે છે.
ભારતના પ્રથમ અને એકમાત્ર મહિલા વડા પ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીએ આધુનિક ભારતને આકાર આપવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમનો કાર્યકાળ બોલ્ડ નિર્ણયો અને નોંધપાત્ર નેતૃત્વ દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ હતો, પરંતુ તેણે તીવ્ર રાજકીય સંઘર્ષને પણ આમંત્રણ આપ્યું હતું. ૩૧ ઓક્ટોબર, ૧૯૮૪ ના રોજ, તેમના અંગરક્ષકો દ્વારા એક ઘટનામાં તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી જેના કારણે રાષ્ટ્રીય શોક અને વ્યાપક અશાંતિ ફેલાઈ હતી.
ભલે આ આંકડાકીય સમાંતર આશ્ચર્યજનક લાગે, તે મહાન નેતાઓની નબળાઈની યાદ અપાવે છે જેમણે પોતાનું જીવન જાહેર સેવામાં સમર્પિત કર્યું. મહાત્મા ગાંધી અને ઇન્દિરા ગાંધી બંનેએ ભારતના સામાજિક-રાજકીય પરિદૃશ્યને આકાર આપનારા વારસા છોડી દીધા. જ્યારે એકે શાંતિ અને અહિંસાનો ઉપદેશ આપ્યો, ત્યારે બીજાએ પડકારજનક રાજકીય સમયમાંથી દેશને માર્ગદર્શિત કર્યો.
જેમ જેમ આપણે ગાંધીજીને તેમની પુણ્યતિથિ પર યાદ કરીએ છીએ, ચાલો આપણે ફક્ત ઐતિહાસિક સંયોગો પર જ નહીં પરંતુ તેમના માટે ઉભા રહેલા મૂલ્યો પર પણ ચિંતન કરીએ. સમાવિષ્ટ, ન્યાયી અને અહિંસક સમાજનું તેમનું વિઝન આજે પણ એટલું જ સુસંગત છે જેટલું તેમના સમયમાં હતું. તેમના ઉપદેશો આપણને વધુ સારા વિશ્વ તરફની આપણી સામૂહિક યાત્રામાં પ્રેરણા આપતા રહે.
*ECHO Foundation*
.jpg)
