વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસ

 દર વર્ષે 29મી ઓક્ટોબરે વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસ મનાવવામાં આવે છે જેથી સ્ટ્રોકની ગંભીર પ્રકૃતિ અને ઊંચા દરો પર ભાર મૂકવામાં આવે. સ્ટ્રોકની રોકથામ અને સારવાર અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે પણ આ દિવસ મનાવવામાં આવે છે.

વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસ (WSD) નું મહત્વ

વિશ્વભરમાં, મગજનો સ્ટ્રોક એ મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ અને અપંગતાનું ત્રીજું મુખ્ય કારણ અને મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ છે. દર વર્ષે અંદાજે 18 લાખ લોકો સ્ટ્રોકથી પીડાય છે. નોંધનીય છે કે ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો, જેમાં ભારતનો એક ભાગ છે, સ્ટ્રોકમાં 100 ટકાથી વધુનો વધારો જોવા મળ્યો છે જ્યારે વિકસિત દેશોમાં 42 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

 ભારતમાં સ્ટ્રોકની સરેરાશ ઘટના દર એક લાખ (1,00,000) વસ્તી દીઠ 145 છે. સંશોધકોના મતે દર મિનિટે ત્રણ ભારતીયોને સ્ટ્રોક આવે છે.

જો કે વૃદ્ધ વય જૂથ સામાન્ય રીતે મગજના સ્ટ્રોકથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે, તે કોઈપણ ઉંમરે કોઈપણ વ્યક્તિને થઈ શકે છે. જોખમના પરિબળોને સમજવા અને લક્ષણોને ઓળખવાથી મગજનો સ્ટ્રોક અટકાવવામાં મદદ મળી શકે છે. તેની સાથે જ વહેલું નિદાન અને સારવાર મળવાથી સંપૂર્ણ સ્વસ્થ થવાની શક્યતા વધી જાય છે.

વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસનો ઇતિહાસ (WSD)

વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસની સ્થાપના 29મી ઓક્ટોબર 2004ના રોજ વાનકુવર, કેનેડામાં વર્લ્ડ સ્ટ્રોક કોંગ્રેસ ખાતે કરવામાં આવી હતી. પાછળથી 2006 માં, આ દિવસ જનજાગૃતિ માટે જાહેર કરવામાં આવ્યો. 2006 માં, વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ફેડરેશન અને ઇન્ટરનેશનલ સ્ટ્રોક સોસાયટીના વિલીનીકરણ સાથે વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ઓર્ગેનાઇઝેશનની રચના કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી, વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ઓર્ગેનાઈઝેશન (WSO) વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ડે (WSD) ના સંચાલન અને હિમાયતની કાળજી લઈ રહ્યું છે.

વિશ્વભરમાં પ્રગતિશીલ સ્ટ્રોક ડેટાને કારણે 1990ના દાયકામાં વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસની અરજ અસ્તિત્વમાં આવી. 2010 માં, વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ઓર્ગેનાઈઝેશન (WSO) એ જાગૃતિના અભાવ અને દરેકને નિદાન અને સારવારની યોગ્ય સુલભતાને કારણે વલણમાં રહેલા મૃત્યુદર અને અપંગતાને રોકવા માટે સ્ટ્રોકને જાહેર આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કરી. એવો અંદાજ છે કે, 2016 માં, 11 કરોડ 60 લાખ સંભવિત વર્ષો સ્ટ્રોક (અકાળ મૃત્યુનું એક માપ) ને કારણે મૃત્યુ અને અપંગતામાં ગુમાવ્યા હતા.

વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસ 2022 થીમ

આ વર્ષે 2022, વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસની થીમ "કિંમતી સમય" છે, જે વિશ્વ સ્ટ્રોક દિવસની જાગૃતિ અને સમર્થન અભિયાનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વર્લ્ડ સ્ટ્રોક ઓર્ગેનાઈઝેશન (WSO) દ્વારા પૂર્ણ કરવામાં આવી છે જેથી પાછલા વર્ષના 2021 અભિયાન "મિનિટ્સ કેન સેવ લાઈવ્સ" ને વેગ મળે.

આ વર્ષની 2022 થીમ, "કિંમતી સમય", લોકોને સ્ટ્રોકના ચિહ્નો અને લક્ષણોના મહત્વને સમજવા અને ગૂંચવણોને રોકવા માટે પ્રારંભિક નિદાન મેળવવા માટે પ્રોત્સાહિત અને શિક્ષિત કરવાનું ચાલુ રાખે છે. આ થીમ અન્ય સંસ્થાઓ અને સમુદાયોને વધુ સારી સવલતોને સમર્થન આપવા અને સ્ટ્રોક પીડિતો માટે સ્ટ્રોક સારવારની ઝડપી ઍક્સેસ મેળવવાની તકો ઊભી કરવા માટે પણ હિમાયત કરે છે અને અપીલ કરે છે.